Dziewczęta z Zespołu Ludowego “Jarzębina” występują w tradycyjnych strojach krzczonowskich. Charakterystyka i historia tych tych strojów jest bardzo ciekawa i warto się z nią zapoznać.
Strój krzczonowski wskazywał na stan cywilny oraz wiek kobiety. Różnice w ubiorze dotyczyły głównie nakrycia głowy, choć przez lata wygląd strojów został zmodyfikowany. Młode dziewczęta najczęściej chodziły z gołymi głowami. Włosy zaplątało się w warkocze, w które wplatano kolorowe wstążki, czasami kwiaty lub spinki. Młode mężatki przykrywały głowę bumelką – drewniana obręcz owinięta szmatką. starsze kobiety nosiły wiązane chusty. W chłodniejsze dni wszystkie kobiety, okrywały głowy kolorowymi, wzorzystymi chustami tybetowymi.
Kobieca koszula miała krój przyramkowy (koszule o tym kroju pozszywane są z kawałków materiału o kwadratowym lub prostokątnym kształcie). Początkowo koszule szyte były z lnu, następnie z bawełnianego płótna. Pod szyją koszule były wykończone dużym, wykładanym kołnierzykiem z prostokątnymi rogami. Kołnierzyk wiązało się za pomocą wstążeczek, zazwyczaj w kolorze zielonym lub czerwonym. Zakończone dopasowanymi mankietami. rękawy koszuli były dość szerokie. Haftowane zdobienia miały formę poziomych pasów ułożonych równolegle w stosunku do zdobionej części garderoby. Koszule damskie miały hafty na kołnierzyku, mankietach i przyramkach.
Haft krzczonowski to połączenie haftu stebnowanego i ściegów liczonych. Do haftowania w tym stylu wykorzystywało się nici w kolorze czerwonym, niebieskim i żółtym.W późniejszym czasie w stroju stosowano także hafty krzyżykowe. Przy haftach wykorzystywano najczęściej motywy roślinne i geometryczne. Hafty były umieszczane na koszulach symetrycznie.
Gorsety zaczęto nosić ok 1870 roku. Szyto go z czarnego weluru i przeplatano czerwonymi i zielonymi tasiemkami. Gorset ulegał przez lata również różnego rodzaju modyfikacją, pojawiały się nawet gorsety zdobione jak aksamitne pasy męskie. Ozdobne aplikacje były zrobione z jedwabiu, bawełny i metalowych nici, a przybierać mogły różnorodne kształty np. figur geometrycznych czy koguta.
Kaftany szyło się z tkaniny w kolorze czerwonym albo zielonym. Do uszycia kaftana stosowano cienką tkaninę wełnianą, a jako zapięcie służyły małe guziczki w kolorze białym bądź żółtym. W okresie międzywojennym zaczęto nosić kaftany z okienkami, które zdobiono na różne sposoby. Zamiast gładkich tasiemek coraz częściej stosowano do zdobień srebrne albo złote galony, cekiny oraz welurowe, czarne pasy z wyciętymi okienkami. Dolną część kaftana przyozdabiało się szeroką koronką, doszywaną w talii.
Początkowo spódnice były lniane. następnie powszechne stały się spódnice z gładkich, wełnianych tkanin. Najczęściej były one w różnych odcieniach koloru niebieskiego, czerwonego i zieleni. Spódnice były długie, aż do kostek, zapinane z przodu. Szyte były z pięciu brytów materiału, a przymarszczoną wzdłuż całego obwodu tkaninę wszywano w pasek. Na spódnicę, mniej więcej na wysokości kolan, naszywano na całym obwodzie wstążki i tasiemki od 10 do 18. Kobiece obuwie to czarne buty, sięgające do połowy łydki na wysokim obcasie.
Źródło:
https://www.polskatradycja.pl/folklor/stroje-ludowe/galicja/stroj-krzczonowski.html
https://folklor.pl/kostiumy/stroj-krzczonowski/